De Laatste Meters
Het jaar 1993 kondigt zich als een bijzonder moeilijk jaar aan.
In afwachting van de aangekondigde afschaffing van de dienstplicht worden nog enkel de miliciens opgeroepen die ooit verdaging hebben gevraagd en bekomen. Dit leidt er toe dat de lichtingen in mekaar schrompelen: van een lichting van 85 man blijven er op de dag van de inlijving nog 47 over en dagen er uiteindelijk 32 op….Door het opdoeken van het OC Nr 3 in TURNHOUT, gebeurt de inlijving rechtstreeks in de eenheden, die nu dus ook zelf verantwoordelijk zijn voor de inlijvingsprocedures. In de loop van het jaar zal 2A trouwens de basisopleiding moeten verzorgen van alle Nederlandstalige miliciens van de Landmacht, de para-commando’s uitgezonderd.
Omdat ook steeds minder miliciens in de eenheid toekomen, komen steeds meer taken op de rug van de vrijwilligers te liggen. Met een effectief van ongeveer 120 en daarenboven nog een 30-tal in de BARANJA wordt het leven in het kwartier er niet eenvoudiger op. Gelukkig komen, in het kader van REFORBEL, steeds meer vrijwilligers toe uit de BSD. Zij moeten allemaal geïntegreerd worden in de bestaande OT en velen zullen een reconversiecursus “ Veldartillerie” moeten volgen. De grote toeloop wordt echter pas verwacht tegen midden 1994, maar dat vereist nu reeds een planning voor het bezetten van de verschillende functies.
Tenslotte moet 2A ook geleidelijk overschakelen naar de nieuwe OT met drie schootsbatterijen, wat vooral talrijke mutaties van materieel en uitrusting met zich meebrengt.
Op de NIEUWJAARSRECEPTIE van 7 januari 1993 zijn ook een paar “ BLAUWHELMEN” aanwezig, die toevallig van hun groot verlof in België genieten. Het hoeft niet gezegd dat zij door Jan en alleman ondervraagd worden over hun opdracht in ex-Joegoslavië. Tevens raakt daar ook bekend dat LtKol E. VAN PUT midden 1993 zal afgelost worden door LtKol SBH A. BOONEN, een ancien en bekende van 2A.
De eerste bijeenkomst voor de familieleden van onze “BLAUWHELMEN”, UNPROFAM, gaat door in de feestzaal van het kwartier op 24 januari 1993. Er heerst grote onrust onder de familieleden. De KRAJINA – SERVIËRS hebben net de dag voordien de wapenopslagplaatsen in de BARANJA open gebroken en de in beslaggenomen wapens uit de magazijnen gehaald, om naar eigen zeggen het hoofd te kunnen bieden aan een vermeende Kroatische aanval. Daarbij zijn ook enkele Belgische militairen gegijzeld. Na een telefonisch contact met de Staf in de BARANJA , kan de korpscommandant bevestigen dat het opnieuw rustig is in het gebied en dat iedereen gezond en wel is.
Radio “ VLAANDEREN INTERNATIONAAL” komt groeten opnemen, die zullen worden uitgezonden tijdens een speciaal programma voor de Belgen in het buitenland. De eigen SCV-dienst neemt videoboodschappen op, die worden overgemaakt aan BELBAT 2. Ook uit de BARANJA is er een videofilm aangekomen, die een beeld geeft van het kantonnement in KOZARAC en van de opdracht van “onze jongens” daar ter plaatse.
Aan de familieleden wordt gratis koffie en gebak aangeboden en voor de kinderen is er een speciale opvang voorzien. Ook de pakjesdienst krijgt extra veel werk… De SCV-dienst van de Brigade verspreidt daarenboven een “ INFO-FLASH” aan de families. Daarin vinden zij allerlei nieuwtjes en uittreksels uit brieven uit de BARANJA.
Deze UNPROFAM bijeenkomsten zijn een groot succes en in de te kleine feestzaal is het een echte overrompeling. Voor BELBAT 2 zijn nog bijeenkomsten voorzien op 21 februari; 14 maart en 4 april 1993.
Op 22 februari 1993 ontstaat andermaal beroering in de kazerne. De politie van HASSELT heeft, tijdens een routinecontrole, een auto onderschept met drie miliciens van 2A, die in het bezit waren van enkele XTC-tabletten. Na een uitgebreid onderzoek worden in een troepenkast in de kazerne ruim 400 pillen ontdekt en een heel XTC-verdeelnet blootgelegd. Er zijn zelfs vertakkingen tot in Engeland. Pers en televisie besteden uiteraard heel wat aandacht aan het gebeuren. De betrokken miliciens zullen later door de Krijgsraad veroordeeld worden.
Van 15 tot 25 maart 1993 is het bataljon in ELSENBORN voor een schietperiode met de B – Batterij. Deze batterij ondergaat haar batterijtest. Op zaterdag 20 maart 1993 worden de ouders en vrienden van de miliciens uitgenodigd om een dagje “ te velde” te komen doorbrengen met hun soldaat.
Op 13 april 1993 komen, na een aanvankelijke onzekerheid over de duur van hun termijn, de 35 “BLAUWHELMEN” van BELBAT 2 dan toch na vier maanden naar huis. De mannen van het 3de Peloton / D – Compagnie worden afgehaald op de vliegbasis van KLEINE BROGEL en hartelijk begroet door hun vrouwen, kinderen en familieleden in de troepenkantine van het kwartier.
Op 15 april 1993 organiseert 2A voor de oudgedienden van de “ VRIENDENKRING 2A ( VK/2A)” een uitstap naar KELCHTERHOEF en het fort van EBEN-EMAEL. De dag wordt afgesloten met een gezellig samenzijn en een lekker diner in de feestzaal van het kwartier.
Vroeger dan verwacht, neemt op 30 april 1993, LtKol SBH Antoon BOONEN het bevel over 2A over van zijn voorganger, LtKol Emiel VAN PUT.
Met LtKol SBH BOONEN keert opnieuw een ancien van 2A terug aan het commando van het bataljon. “Tony” BOONEN zal vooral werk maken van de militaire en sportieve opleiding van zijn manschappen. Zijn “alom – tegenwoordigheid” zal stimulerend werken en een heilzame invloed hebben op de korpsgeest. De uitdagingen zijn er niet geringer om:
- herstructurering van het bataljon;
- reconversie en integratie van het nieuwe personeel;
- opleiding van de laatste miliciens
- aankomst van de eerste vrijwilligers “ KORTE TERMIJN” (KTV)
Daarbij legt de aanduiding en opleiding voor buitenlandse opdrachten steeds weer een hypotheek op de primaire opdrachten van de Artillerie.
Men zou een rustiger tijd voor een commandoperiode kunnen kiezen!…
Nauwelijks enkel dagen later, op woensdag 5 mei 1993, dompelt een zwaar verkeersongeval in de kazerne het bataljon in rouw. Na een avondje uit, slipt een personenwagen met daarin drie miliciens in de bocht ter hoogte van Blok B4 (Stafblok 68ste Cie GevGn), ramt een betonnen paal en rijdt tenslotte te pletter tegen een boom links van de weg. Voor SdtMil David VAN DAMME (22) uit HERSELT en SdtMil Wim RUYSSEVELDT (19) uit NINOVE komt alle hulp te laat. Zij overlijden ter plaatse. SdtMil Marc DAMS uit TESSENDERLO is zwaar gekwetst. De korpscommandant is zwaar aangeslagen door dit ongeval en laat op de plaats ervan een gedenksteen plaatsen als aandenken, maar ook als een permanente waarschuwing voor al te roekeloze chauffeurs.

Op 6 mei 1993 komt ZM Koning BOUDEWIJN naar LEOPOLDSBURG om er de “BLAUWHELMEN” te huldigen, die zopas uit de BARANJA zijn teruggekeerd. Ook het peloton “ BELBAT 2” van 2A is op deze plechtigheid aanwezig. Drie maanden later zullen zij deel uitmaken van de erehaag tijdens de begrafenisplechtigheid voor de Koning, die op 31 juli 1993 in MOTRIL in Spanje overlijdt aan een hartstilstand.
Op 15 mei 1993 gaat de jaarlijkse “ OPENDEURDAG” door, die ondermeer in het teken staat van de UNPROFOR-opdrachten. Auteur Louis TOBBACK komt er zijn boek “ BLUE BARANJA” voorstellen en signeren. Nieuw is ook het “ JEUGDBREVET” dat uitgereikt wordt aan de jongeren die lukken in een achttal proeven zoals daar zijn: koordenpiste; klimmuur; EHBO; granaatwerpen; enz…
Met een 104 uur – oefening in en rond MARCHE-EN-FAMENNE van 24 tot 28 mei 1993 wordt de maand afgesloten. Ook hier geeft de korpscommandant weer het goede voorbeeld en neemt actief deel aan het rotsklimmen en andere proeven. Dat doet hij ook op zaterdag 12 juni 1993 in LIER als hij op kop van de ploeg 2A loopt, die er deelneemt aan de “ PALLIETERJOGGING”
Voor het dienstencentrum “ ’T WEYERKE” uit HEUSDEN – ZOLDER is er op 26 en 27 juni 1993 andermaal materiële hulp en een cheque van 100.000 BEF.
Aan het defilé van 21 juli 1993 in BRUSSEL neemt 2A deel met:
- het peloton BELBAT 2;
- acht houwitsers M109A2.
Het ontwerp van OT, waarbij 2A, naast DRIE schootsbatterijen ook een batterij MISTRAL zou krijgen, gaat niet door. In de schoot van de Artillerie wordt een bataljon MISTRAL (14A) opgericht. Overigens zullen de Luchtdoelartillerieschool van LOMBARDSIJDE en de Veldartillerieschool van BRASSCHAAT samen smelten tot “ ARTILLERIESCHOOL- 6A” met zetel in BRASSCHAAT.
2A krijgt wel de OT met DRIE schootsbatterijen (A- , B- en C – Batterij.) De C – Batterij zal echter op park staan; zij beschikt over al haar materieel, maar heeft slechts enkele mensen voor de administratie en het onderhoud ervan. De leveringen en mutaties van dit materieel beginnen in juli 1993 met de overgang van de M113 van 8/9Li naar 2A en de afvoer van de CVR-T.
Zoals hierboven reeds vermeld, overlijdt op 31 juli 1993 ZM Koning BOUDEWIJN in MOTRIL (ESP). De verslagenheid in het land is groot en duizenden komen een laatste groet brengen aan de geliefde vorst. Het leger draagt rouw! Bij de begrafenis op 7 augustus 1993 levert 2A een deel van de erehaag langs het traject van de rouwstoet.
Ondertussen raakt bekend dat 2A versterking zal moeten leveren aan de Staf van 1C/1Gr voor BELBAT 5. Voor 15 man begint de UNPROFOR – opleiding….
Het jaar 1993 eindigt nog maar eens in galop:
- van 4 tot 15 oktober 1993 is er een oefenperiode in het kamp van ELSENBORN, als voorbereiding voor de test van de A – Batterij in SUIPPES;
- van 17 tot 24 oktober 1993 gaat de CPX “ NEW STYLE” door in de Moezelstreek;
- van 22 oktober tot 3 november 1993 is het bataljon in het Franse kamp van SUIPPES voor een schietperiode, die afgesloten wordt met een batterijtest voor de A – Batterij, onder de naam “ THE A-TEAM”.
Deze test is de laatste die in het bataljon zal worden uitgevoerd met deelneming van miliciens. Overigens zullen in de komende maanden de voorbereidingen en de deelneming aan de UNPROFOR – opdrachten in ex – Joegoslavië een zware hypotheek leggen op de primaire opdrachten van het bataljon.
Op zondag 21 november 1993 verzamelen de “BLAUWHELMEN” van BELBAT 5 en hun families voor het “ultieme” samenzijn. Enkele dagen later vertrekken deze mannen naar de BARANJA, naar BELI – MANESTIR, waar zij allerlei taken zullen vervullen in de Staf –Compagnie van BELBAT 5, geleverd door 1C/1Gr. Op 19 december 1993 heeft de eerste van vier UNPROFAM – bijeenkomsten plaats. Hierop zullen ook telkens een aantal families van militairen uit 6A aanwezig zijn, daar voor hen de verplaatsing naar SOEST te ver is.
Met méér dan één receptie en met een stijlvolle parade op 20 december 1993 ( zijn 56ste verjaardag!) neemt 2A afscheid van Adjt – Chef Louis VRANCKX, die meer dan 36 jaar lang onafgebroken zijn dienst bij 2A heeft vervuld. Hij is als het ware vergroeid met het bataljon en met zijn wel en wee. Na zijn pensionering op 31 december 1993 zal Louis VRANCKX nog beperkt werkzaam blijven in de eenheid als archivaris en werk maken van de geschiedschrijving en de traditiezaal van 2A.

In de Limburgse Maasvallei wordt, na overstromingen, veroorzaakt door zware regenval, fase 3 van het Rampenplan afgekondigd. Op vraag van de gouverneur worden de eenheden van de 1ste PANTSERINFANTERIEBRIGADE ingeschakeld voor het vullen en verdelen van zandzakjes en het verstevigen van de dijken. Ook 2A neemt vanaf 21 december 1993 met enkele pelotons aan deze operatie deel. Gelukkig is op Kerstavond het ergste voorbij….
Met een welverdiende verlofperiode wordt het jaar 1993 afgesloten. 2A staat op de drempel van een nieuwe periode in zijn lange geschiedenis. Buitenlandse opdrachten, oefeningen in het kader van het EUROCORPS; het opschorten van de dienstplicht, de overgang naar een beroepsleger; het afsluiten van REFORBEL: het zijn slechts enkele van de uitdagingen die op 2A afkomen. Deze ingrijpende veranderingen en de gevolgen voor 2A en zijn beroepsmilitairen zullen verhaald worden in het volgende deel VI : “ NIEUWE TIJDEN “